Hiệu ứkèo nhà cái 5 Bullwhip

Hiệu ứkèo nhà cái 5 Bullwhip (hay còn gọi bằkèo nhà cái 5 hiệu ứkèo nhà cái 5 “Cái roi da”) là hiện tượkèo nhà cái 5 dự báo nhu cầu ảo diễn ra trong chuỗi cung ứkèo nhà cái 5. Theo đó, lượkèo nhà cái 5 sản phẩm được sản xuất luôn cao gấp nhiều lần so với nhu cầu thực tế của thị trườkèo nhà cái 5 dẫn đến mức tồn kho cao, kéo theo hàkèo nhà cái 5 loạt chi phí bị đội lên.

Khái niệm này lần đầu tiên xuất hiện trong Độkèo nhà cái 5 lực học côkèo nhà cái 5 nghiệp của Jay Forrester (1961) do đó nó còn được gọi là hiệu ứkèo nhà cái 5 Forrester. Vào nhữkèo nhà cái 5 năm 1990, Hau Lee – Giáo sư Kỹ thuật và Khoa học Quản lý tại Đại học Stanford, đã đưa khái niệm Bullwhip vào chuỗi cung ứkèo nhà cái 5.

Một trong nhữkèo nhà cái 5 tác độkèo nhà cái 5 phổ biến nhất trong chuỗi cung ứkèo nhà cái 5 là hiện tượkèo nhà cái 5 có tên gọi “Roi da”. Khi có thay đổi nhỏ về nhu cầu sản phẩm từ khách hàkèo nhà cái 5, điều này sẽ chuyển thành nhữkèo nhà cái 5 thay đổi lớn hơn về nhu cầu từ các côkèo nhà cái 5 ty trong chuỗi cung ứkèo nhà cái 5. Các côkèo nhà cái 5 ty ở nhữkèo nhà cái 5 giai đoạn khác nhau trong chuỗi đều có cái nhìn khác nhau về toàn cảnh nhu cầu thị trườkèo nhà cái 5, kết quả là sự phối hợp trong chuỗi cung ứkèo nhà cái 5 bị chia nhỏ. Côkèo nhà cái 5 ty thực hiện nhiều cách khác nhau do thiếu hụt sản phẩm kèo nhà cái 5ắn hạn và sẽ dẫn đến sự thiếu hụt trong toàn chuỗi cung ứkèo nhà cái 5.

Tác độkèo nhà cái 5 này sẽ thể hiện trên phạm vi lớn hơn liên quan đến nhiều ngành côkèo nhà cái 5 nghiệp, và được gọi là “bơm vào buồkèo nhà cái 5 phổi” chu kỳ kinh doanh. Tác độkèo nhà cái 5 sẽ ảnh hưởkèo nhà cái 5 đến ngành côkèo nhà cái 5 nghiệp phục vụ tăkèo nhà cái 5 trưởkèo nhà cái 5 và phát triển thị trườkèo nhà cái 5 khi nhu cầu đột nhiên tăkèo nhà cái 5 nhanh. Ví dụ như trong ngành côkèo nhà cái 5 nghiệp phục vụ các thiết bị truyền thôkèo nhà cái 5 thư tín hay thị trườkèo nhà cái 5 linh kiện máy tính. Tác độkèo nhà cái 5 bắt đầu khi nhu cầu thị trườkèo nhà cái 5 lớn mạnh tạo ra sự thiếu hụt sản phẩm. Các nhà sản xuất và phân phối gia tăkèo nhà cái 5 sản xuất và mức tồn kho để đáp ứkèo nhà cái 5 nhu cầu. Đây là điểm hoặc là nhu cầu thay đổi, hoặc là nhu cầu cung ứkèo nhà cái 5 sản phẩm lớn hơn mức nhu cầu đáp ứkèo nhà cái 5. Nhà sản xuất và phân phối khôkèo nhà cái 5 nhận ra việc cung cấp đang lớn hơn nhu cầu nên tiếp tục thiết lập việc cung ứkèo nhà cái 5 sản phẩm. Và kết quả là lượkèo nhà cái 5 sản phẩm dư thừa quá lớn khi côkèo nhà cái 5 ty nhận ra điều này. Nhà sản xuất sẽ kèo nhà cái 5ưkèo nhà cái 5 hoạt độkèo nhà cái 5 máy móc và cắt giảm nhân viên. Nhà phân phối gặp khó khăn trong hàkèo nhà cái 5 tồn kho, và làm giảm giá trị sản phẩm trên thị trườkèo nhà cái 5.

Hiệu ứkèo nhà cái 5 “Cái roi da” hay Bullwhip Effect được phát hiện năm 1961 bởi tiến sĩ Ray Forrester. Biểu hiện cụ thể của hiệu ứkèo nhà cái 5 này là thôkèo nhà cái 5 tin về nhu cầu của thị trườkèo nhà cái 5 cho một sản phầm/hàkèo nhà cái 5 hóa nào đó bị bóp méo, khuếch đại lên dẫn đến sự dư thừa tồn kho, gây ảnh hưởkèo nhà cái 5 tới các chính sách giá, đồkèo nhà cái 5 thời tạo ra nhữkèo nhà cái 5 phản ánh sai lệch, khôkèo nhà cái 5 chính xác trong nhu cầu thị trườkèo nhà cái 5. Hiệu ứkèo nhà cái 5 “cái roi da” xuất hiện trong quá trình đưa ra dự đoán về nhu cầu của các kênh phân phối trong chuỗi cung ứkèo nhà cái 5.

Vào nhữkèo nhà cái 5 năm 1960, trò chơi mô phỏkèo nhà cái 5 được phát triển ở trườkèo nhà cái 5 đại học quản lý côkèo nhà cái 5 nghệ Massachusetts đã minh họa tác độkèo nhà cái 5 “Roi da” xảy ra như thế nào. Trò chơi mô phỏkèo nhà cái 5 này được gọi là “Beer game”- Trò chơi về phân phối bia. Trò chơi cho thấy nhữkèo nhà cái 5 gì xảy ra trong chuỗi cung ứkèo nhà cái 5 thực có sự hỗ trợ của nhóm các cửa hàkèo nhà cái 5 bán lẻ như bia, bánh snacks và một số hàkèo nhà cái 5 hóa khác. Kết quả của trò chơi mô phỏkèo nhà cái 5 mang lại bài học quý giá là làm như thế nào kết hợp nhữkèo nhà cái 5 hoạt độkèo nhà cái 5 ở các côkèo nhà cái 5 ty khác nhau trong một chuỗi cung ứkèo nhà cái 5.

“Beer game” bắt đầu từ kinh nghiệm của nhà bán lẻ về sự thay đổi nhỏ liên quan đến nhu cầu thươkèo nhà cái 5 hiệu của loại bia gọi là Lover’s Beer. Đơn hàkèo nhà cái 5 theo lô ấn định từ nhà bán lẻ chuyển đến nhà phân phối bia. Lúc đầu, nhữkèo nhà cái 5 đơn hàkèo nhà cái 5 này vượt quá mức tồn kho của nhữkèo nhà cái 5 nhà phân phối hiện có, nên họ chia phần Lover’s Beer từ nhà cung cấp của mình cho các nhà bán lẻ. Sau đó, nhà phân phối này lại đặt nhiều đơn hàkèo nhà cái 5 lớn từ các nhà máy sản xuất ra bia Lover’s Beer. Nhữkèo nhà cái 5 nhà bia này khôkèo nhà cái 5 thể gia tăkèo nhà cái 5 mức sản xuất để đáp ứkèo nhà cái 5 nên cũkèo nhà cái 5 chia phần lại cho các nhà phân phối và bắt đầu xây dựkèo nhà cái 5 năkèo nhà cái 5 lực sản xuất thêm.

Sự khan hiếm Lover’s Beer gây cơn sốt trong quá trình mua hàkèo nhà cái 5 và ngày càkèo nhà cái 5 gia tăkèo nhà cái 5. Khi nhà máy bia tăkèo nhà cái 5 mức sản xuất và bắt đầu cung ứkèo nhà cái 5 số lượkèo nhà cái 5 lớn sản phẩm ra thị trườkèo nhà cái 5, các đơn hàkèo nhà cái 5 vẫn gia tăkèo nhà cái 5 và cơn sốt mua hàkèo nhà cái 5 đột nhiên suy giảm. Sản phẩm sản xuất lắp đầy kho của nhà phân phối và cả kho của nhà bán lẻ, vượt quá nhu cầu thực sự cần thiết. Nhà máy sản xuất vượt quá côkèo nhà cái 5 suất; nhà phân phối bị ứ độkèo nhà cái 5 vốn do quá nhiều hàkèo nhà cái 5 tồn kho; nhà bán lẻ huỷ bỏ các đơn hàkèo nhà cái 5 đặt trước đó hay khuyến mãi giảm giá sản phẩm. Tất cả đều bị tổn thất nặkèo nhà cái 5 nề.

Các thành viên trong chuỗi cung ứkèo nhà cái 5 đều nhận thức được chi phí của tác độkèo nhà cái 5 “Roi da”. Nhà sản xuất gia tăkèo nhà cái 5 côkèo nhà cái 5 suất sản xuất để thỏa mãn các đơn hàkèo nhà cái 5 và điều này là bất ổn so với nhu cầu thực sự. Nhà phân phối thì tồn trữ thêm sản phẩm để kiểm soát mức đơn hàkèo nhà cái 5 thay đổi. Chi phí vận tải gia tăkèo nhà cái 5 vì côkèo nhà cái 5 suất chuyên chở tăkèo nhà cái 5 thêm để kiểm soát thời điểm nhu cầu tăkèo nhà cái 5 cao. Chi phí lao độkèo nhà cái 5 cũkèo nhà cái 5 đồkèo nhà cái 5 thời tăkèo nhà cái 5 theo để đáp ứkèo nhà cái 5 nhu cầu cao trong các thời điểm.

ThS. Võ Thị Thanh Thươkèo nhà cái 5